|
Makale Özeti:
|
Grafik semboller konuşmayı iletişim aracı olarak kullanamayan ve özel eğitime ihtiyaç duyan birçok
birey için alternatif iletişim aracı olarak düşünülmektedir. Grafik sembollerin okuma-yazma
öğretimine yönelik sıkça kullanıldığı alan yazında ifade edilmektedir. Birçok çalışmada, özel eğitime
ihtiyaç duyan bireylerin grafik sembolleri yazılı kelimelerden daha büyük bir kolaylıkla tanımlama
eğilimleri olduğunun altı çizilmektedir. Yapılan araştırmalar, işitme engelli bireyler için fotoğraf,
çizgi çizim, resim sembol gibi grafikleri temel alan alternatif iletişim materyallerinin başarılı bir
şekilde kullanılabildiğini ancak bu tür çalışmaların alan yazında yaygın olmadığını göstermiştir. Bu
doğrultuda yürütülen çalışmada, grafik sembollerin öğrenme materyali olarak kullanılmasının
ilköğretim 3. Sınıf düzeyinde 8 işitme engelli öğrencinin akademik performanslarına etkisi
incelenmiştir. Soyağacı konu öğreniminde; Türkçe için grafik sembol sistemi olarak geliştirilen ALİS
(Alternatif İletişim Sistemi)’in grafik sözlüğünden seçilen grafiklerle etkinlikler gerçekleştirilmiş ve
çalışma öncesi ve sonrası öğrenciler yazma, çizme, eşleştirme çalışmaları ile değerlendirilmiştir.
Etkinlikler, işitme engelliler sınıf öğretmeninin (öğrencilerin sınıf öğretmeni) rehberliğinde
planlanmış ve uygulanmıştır. Çalışma, 4 hafta süre ile haftanın 4 günü 20 dakikalık etkinlikler
şeklinde sürdürülmüştür. Elde edilen veriler, grafik sembollerin işitme engelli bireylerin sınıf
ortamlarına öğrenme materyali olarak dâhil edilebileceğini, ALİS grafiklerinin işitme engelli bireyler
tarafından öğrenilebildiğini ve ilgi çekici olduklarını ortaya koymuştur. Öğrencilerin akademik
performanslarının gelişimine yönelik olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Uygulama öğretmeni ile
çalışma süreci öncesi ve sonrasını değerlendirmek amacıyla yürütülen anket ve mülakat
çalışmalarından elde edilen veriler bunu doğrulamıştır. İşitme engelli öğrencilerin kavram öğrenme ve
yazma becerilerini geliştirmeye yönelik etkinliklerde grafik sembollerin kullanılabileceği ortaya
koyulmuştur.
|