|
Derginin Adı:
|
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2022/2
|
|
Sayı:
|
48
|
|
Makale Başlık:
|
Kırşehirli ‘Îsa’ya Ait Yeni Bir Dâstân-ı İbrâhîm Nüshası ve Dili
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Linguistics Observations on a Recently Found Copy of Dâstân-ı İbrahim Written by Kırşehirli İsa
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
27.12.2022
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Türkler İslamiyete girdikten sonra halka İslam dininin kaidelerini,
ibadetlerini, yasaklarını öğretmek ve sevdirmek amacıyla telif ve
tercüme eserler kaleme almışlardır. Bu durum kimi zaman İslam dininin
öne çıkan şahsiyetlerinin hayatlarından kesitler sunularak yapılmıştır.
Genellikle kim tarafından yazıldığı bilinmeyen halkın ortak malı kabul
edilen destanlar, halk hikâyeleri bu amaçla yazılmış türlerin başında
gelir. Kısa olmalarından dolayı mecmualarda karşımıza çıkan hikâye ve
destanlar, konuları bakımından benzer olmakla birlikte müellif ve
müstensihin kendi ağız özellikleri ya da ağız bölgesine göre ses, şekil ve
söz varlığı gibi hususlarda farklılıklar gösterebilmektedir. Çalışmamıza
konu olan ve Dâstân-ı İbrâhîm adıyla kaleme alınan bu eserde İbrahim’in
kısa ömrü ve Hz. Peygamber’in bu olay karşısındaki hissiyatı
anlatılmıştır. Yazma, Paris Biblioteque Nationale 252 numarada kayıtlı
bir mecmuanın 7a-11b varakları arasında yer almaktadır. Eser, katalog
bilgilerine göre 17. yüzyıla tarihlendirilse de dil hususiyetleri açısından
Eski Anadolu Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi
özellikleri taşımaktadır. Bu araştırmada eser tanıtılarak Türk dilinin
tarihsel gelişimi üzerine yapılan çalışmalara katkı sağlanması
amaçlanmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
After converting to Islam, Turks wrote and translated works in order to teach the prohibitions and
principles of the religion of Islam, and to make people adopt the rules their new faith. In these works,
sections from the lives of prominent personalities of the Islamic religion are presented. Epics and folk
tales are the major genres written for this purpose. These works are generally not known by whom
they were written and they are considered the common property of the people. Because of their
shortness, the stories and epics that appear in the mecmuas are similar in terms of their subjects, but
may differ in terms of phonetics, form and vocabulary depending on the dialectic characteristics of the
author and the copyist [müstensih] or the dialect region. In this work, which is the subject of our study
which is titled Dâstân-ı İbrâhîm, explains the short life of Abraham, and the Prophet Mohammed’s
feelings regarding this. The manuscript is between the pages 7a-11b of a mecmua which is registered at
Paris Biblioteque Nationale number 252. Although the work is dated to the 17th century according to
the catalogue information, it has the characteristics of the transition period from Old Anatolian Turkish to Ottoman Turkish in terms of linguistic characteristics. In this research, the mentioned work was
introduced and it was aimed to contribute to the studies on the historical development of the Turkish
language.
|