|
Derginin Adı:
|
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi
|
|
Cilt:
|
2021/22
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuk Anneleri Çocuklarının Hangi Davranışlarını Nasıl Yanıtlıyor?
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
To Which Behaviors of Children with Autism Spectrum Disorders and How Do Their Mothers Respond?
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
1.09.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Giriş: Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların sosyal etkileşim ve iletişimde sahip olduğu zorlayıcı
özellikler ve sınırlı ilgi alanları nedeniyle ebeveynleri, çocuklarına sözel ve sözel olmayan dil girdisi sağlamak
için yeterli fırsata sahip olma konusunda zorluk yaşayabilmektedirler. Bu araştırmada, okul öncesi dönemde sözel
olmayan (ifade edici sözcük sayısı 10 veya daha az) OSB’li çocuk annelerinin çocuklarının nesne/eylem katılımını
ve iletişim eylemlerini, hangi sıklıkta ve nasıl yanıtladıkları incelenmiştir.
Yöntem: Gözleme dayalı olan bu araştırmada boylamsal tarama deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda, çocukların
ilgisini izleyen ve amaçlı iletişim eylemlerine bağlı anne yanıtlarının sıklığında veya türünde zaman içerisinde
herhangi bir değişiklik olup olmadığını belirlemek için değişkenler iki farklı zaman noktasında tekrarlı olarak
ölçülmüştür. Araştırmaya ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilen okul öncesi dönemde sözel olmayan 31 OSB’li
çocuk ve anneleri katılmıştır.
Bulgular: Verilerin betimsel istatistikler ile analiz edildiği araştırma sonucunda, anneler her iki ölçüm zamanında
da çocuklarının ilgisini izleyen sözel yanıtlayıcılık türlerinden en çok yorumlamayı sonra da sırasıyla davranışsal
istek ve dilsel istek bildirmeyi kullanmışlardır. Ayrıca sözel olmayan yanıtlamaları, yorumlama dışında
çocuklarının ilgisini izleyen diğer sözel yanıtlardan daha çok tercih etmişlerdir. Diğer taraftan dikkati yeniden
yönlendiren ifadeleri, davranışı yeniden yönlendiren ifadelerden daha fazla kullandıkları ancak çocuklarının
ilgisini çoğunlukla sözel olarak yanıtlamadıkları belirlenmiştir. Son olarak annelerin çocuklarının iletişim
eylemlerini çoğunlukla yanıtlamadıkları, yanıtladıkları amaçlı iletişim eylemlerinde ise en çok dilbilimsel
haritalamayı, sonra da sırasıyla tekrar ve genişletmeyi kullandıkları tespit edilmiştir.
Tartışma: Araştırmanın bulguları, alanyazın temelinde tartışılarak ileriye yönelik önerilere yer verilmiştir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Introduction: Parents of children with autism spectrum disorder (ASD) may have difficulties in having sufficient
opportunities to provide verbal and non-verbal language input to their children due to the challenging features and
limited interests in social interaction and communication. The purpose of this study was to longitudinally examine
how the mothers responded to their nonverbal preschool children with Autism Spectrum Disorders (ASD)
regarding their children’s object/action engagement and communicative actions.
Method: Longitudinal scanning design was used in this observational study. Accordingly, the variables were
repeatedly measured at two different time points to determine whether there was any change in the frequency or
type of maternal responses following the children's object/action engagement and communication actions. The
participants were 31 mothers and their preschool children who were nonverbal and selected by criterion sampling.
Findings: The data were descriptively analyzed. At both measurement times, the mothers used interpretations
most frequently, followed by behavioral and verbal requests. Besides, they preferred nonverbal responses
following child interest more than verbal requests and behavioral requests. They used the expressions to redirect
attention more than those to redirect behavior. However, they did not verbally respond to their child’s interests.
Finally, the mothers mostly did not respond to their child’s communicative actions. But, when they responded to
the intentional communication actions, they used linguistic mapping most frequently followed by repetition and
expansion.
Discussion: The findings of the study were discussed on the basis of the literature. Suggestions were given.
|