|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2020/6
|
|
Sayı:
|
4
|
|
Makale Başlık:
|
SAÇLI EMÎRZÂDE ABDÜLKÂDİR EFENDİ VE ZEYL-İ ŞAKÂİK’I
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
SAÇLI EMÎRZÂDE ABDÜLKÂDİR EFENDİ AND HİS ZEYL-İ ŞAKÂİK
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
6.03.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Osmanlı Devleti kadı, müderris, şeyh ve dervişlerinin yaşamlarını anlatan Şakâiku’n-nu‘mâniyye’ye yazılmış pek çok zeyil
vardır. Bunlardan biri Saçlı Emîrzâde Abdülkadir Efendi’nin Zeyl-i Şakâik’ıdır. Abdülkadir Efendi, iyi bir eğitim alıp çeşitli
medreselerde müderrislik yaptı. Maraş, Kütahya, Yenişehir kadılıklarında bulunduktan sonra 1000 (1592) senesinde vefat
etti. Zeyl-i Şakâik’taki anlatımlardan onun Mehmed b. İdris el-Bidlisî’nin damadı olduğu, beş çocuğunu çeşitli hastalıklardan
kaybettiği, Kadrî mahlasıyla tarih manzumeleri yazdığı anlaşılmaktadır. Abdülkadir Efendi’nin Zeyl-i Şakâik’ının ünik nüshası
Paris Bibliotheque Nationale De France, Arabe 2164’te kayıtlıdır. Yazımı muhtemelen 999 (1590/91) senesinde tamamlanan
Zeyl-i Şakâik, Şakâiku’n-nu‘mâniyye’yi Taşköprîzâde’nin bıraktığı 965 (1557/58) yılından 998 (1589/90) senesine kadar
getirmektedir. Arapça yazılan Zeyl-i Şakâik’ta yüz kırk kadı, müderris ve şeyhin hal tercümesi yer almaktadır. Biyografilerde
ilgili şahsın ismi, nisbesi, ailesi, eğitim durumu, mesleki kariyeri, ölüm tarihi, fiziksel-ruhsal portresi hakkında bilgiler
bulunmaktadır. Şahsın şairlik ve yazarlık yönü varsa eserleri hakkında bilgi verilip şiirlerinden örnekler sunulmaktadır. Saçlı
Emîrzâde Efendi Zeyl-i Şakâik’ı, Arapça yazılan diğer zeyillere nazaran fazla sayıda Türkçe şiir içermektedir. Fevrî, Bihiştî,
Kâmî, Sürûrî, Kınalızâde Ali Çelebi, Azmî, Bahrî, Fazlî gibi şair ve yazarların biyografilerini içeren bu eser Türk edebiyatı için
önemli bir kaynak hüviyetindedir. Bu makalede Saçlı Emîrzâde Abdülkadir Efendi’nin güncel biyografisi yazılmış, Zeyl-i Şakâik
adlı eseri çeşitli yönlerden tanıtılmış, Zeyl-i Şakâik’ta yer alan bir hal tercümesinin metni ve Türkçeye tercümesi ilim âlemiyle
paylaşılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
There are many additions written to Şakâiku’n-nu‘mâniyye, about the lives of the Ottoman State, judges, sheikhs and
dervishes. One of them is Zeyl-i Şakâik of Saçlı Emîrzâde Abdülkadir Efendi. Abdülkadir Efendi received a good education and
worked as a professor at various madrasas. He died in 1000 (1592) after being in Marash, Kütahya and Yenişehir judges. It is
understood from the narratives in Zeyl-i Şakâik that he was the son-in-law of Mehmed b. İdris el-Bidlisî, he lost five children
from various diseases, and wrote historical poems with the Kadrî pseudonym. The unique copy of Abdülkadir Efendi's Zeyl-i
Şakâik is registered in Paris Bibliotheque Nationale De France, Arabe 2164. Zeyl-i Şakâik, whose writing was probably
completed in 999 (1590/91), brings the Şakâiku-nutığımâniyye from 965 (1557/58) to 998 (1589/90) by Taşköprîzâde. Zeyl-i
Şakâik, written in Arabic, has a biography of one hundred and forty judges, professors and sheikhs. The biographies contain
information about the person's name, proportion, family, educational background, professional career, date of death, and
physical-spiritual portrait. If the person has a direction of poetry and writing, information about his works and examples of
his poems are presented. Saçlı Emîrzâde Efendi’s Zeyl-i Şakâik has a large number of Turkish poems compared to other
additions written in Arabic. This work, which includes biographies of poets and writers such as Fevrî, Bihiştî, Kâmî, Sürûrî,
Kınalızâde Ali Çelebi, Azmî, Bahrî, Fazlî, is an important resource for Turkish literature. In this article, the current biography
of Saçlı Emîrzâde Abdülkadir Efendi was written, his work named Zeyl-i Şakâik was introduced in various ways, and the text
of a biography in Zeyl-i Şakâik and its translation into Turkish was shared with the world of science.
|