|
Makale Özeti:
|
Bir seyyahın gezip gördüğü yerler hakkında bilgi verdiği eser anlamına gelen seyahatnâmelere Arap, Fars ve Türk
edebiyatlarında sıkça rastlanmaktadır. Klasik Türk edebiyatında sergüzeştnâme, gazavâtnâme, fetihnâme, esâretnâme ve
sefâretnâme gibi bazı türdeki kitaplarda da yolculuk hatıraları bahis konusu olmuştur. Muhtevalarına göre isim alan
seyahatnâmeler arasında manzum ve mensur hac konulu eserler önemli yer tutar.
Müslümanlar için dinî bir görev olan hac, İslâm coğrafyasında her yıl nüfus hareketliliği meydana getiren bir ibadettir. Hac
vazifesini yerine getiren bazı yazarlar yapmış olduğu bu yolculukları kaleme almışlardır. Hacı adaylarının seyahat
izlenimlerini anlatan bu eserler yolculuk sırasında uğranılan yerlerle ilgili bilgi içermesi açısından mühimdir. Bu kitapların bir
kısmı bilgi, hatıra, rapor ve rehber mahiyetindedir. Rehber nitelikli hac seyahatnâmeleri, hacca gitmek isteyenler için hem
kılavuz olması hem de eser sahibinin yolculuğunu anlatması bakımından önem arz eder. Bu türde kaleme alınmış eserlerden
birisi de 18. asır şairlerinden Cûdî’nin, Şâm ve Mekke arasındaki menzilleri konu edindiği manzum seyahatnâmesidir. Söz
konusu metinde kaside nazım şekli tercih edilmiş ve her gidilen menzil birkaç beyitle tanıtılmıştır. Bu yazıda hac
seyahatnâmelerinden bahsedilmiş ve Cûdî’nin hac manzumesi detaylı olarak incelendikten sonra eserin metni verilmiştir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Travelbook, which means the book that a traveller gives information about the places he visits and sees over, are frequently
encountered in Arab, Persian and Turkish Literatures. Travel memories are mentioned in some kind of works, like adventure
book, holy war book, conquest book, captivity book, embassy book in Classical Turkish Literature. Poetic and prose
pilgrimage travelbooks, named according to their contents, occupy an important space among them.
Pilgrimage, which is a religious duty for Muslims, is a worship that brings population mobility every year in Islamic
geography. Some writers who have performed the pilgrimage have written of their travel books. These works,which
represent the impressions of pilgrimage candidates, are important in terms of the information given about the places
stopped by during the travel. Some of these books are nature of information, remembrence, report, guide. Guide featured
Pilgrimage travelbooks have importance both in respect to being a guidebook for those who want to head for pilgrimage
and author’s narration of his own travel. One of the written works of this kind is the poetic travelbook by Cûdî, who is 18th
century poets, talked about the places from Damascus to Mecca. The text at issue was written in the style of eulogium prose
and every traveled range were talked several couplet. In this paper, pilgrimage travelbooks were metioned, and after
reviewing in detail poetic pilgrimage by Cûdî, the text of work were given.
|