|
Derginin Adı:
|
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi
|
|
Cilt:
|
2009/10
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği (EDDÖ) ile Çocuk Davranışını Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ)’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Validity and Reliability of Turkish versions of Maternal Behavior Rating Scale and Child Behavior Rating Scale
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
9.01.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
|
Makale Özeti:
|
Bu çalışmanın amacı, ebeveyn-çocuk etkileşimlerini, ebeveyn ve çocuk etkileşimsel davranışları açısından
değerlendirebilmek için Mahoney (2008), tarafından geliştirilen Ebeveyn Davranışını Değerlendirme ÖlçeğiEDDÖ
(Maternal Behavior Rating Scale-MBRS) ile Mahoney ve Wheeden (1999) tarafından geliştirilen Çocuk
Davranışını Değerlendirme Ölçeği-ÇDDÖ (Child Behavior Rating Scale-CBRS)’nin uyarlama çalışmasını
(geçerlik ve güvenirlik) yapmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 123 anne-çocuk çifti oluşturmaktadır.
Çalışma grubunda yer alan çocukların 93’ü erkek, 30’u ise kızdır. Çocukların yaşları 18 ay ile 72 ay arasında
değişirken ( X =49 ay, ss=11.9), annelerin yaşları ise 21 yıl ile 65 yıl arasında değişmektedir ( X =32 yıl,
ss=6.3). Çalışmada anne ve çocuklara ilişkin demografik veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen bir bilgi
formu ile toplanmıştır. Anne-çocuk etkileşimleri ise ortalama 15 dakikalık serbest oyun bağlamında video
kaydına alınmıştır. EDDÖ ve ÇDDÖ’nün öncelikle yapı, kavram ve dil eşitliği sağlanmış, daha sonra geçerliğe
ilişkin açımlayıcı/keşfedici faktör analizi ve madde analizi yapılmıştır. Ölçeklerin güvenirliği iç tutarlık katsayısı
(Cronbach Alpha) hesaplanarak incelenmiştir. Bulgular 12 maddelik EDDÖ’nün 3 alt faktörde toplandığını; 7
maddelik ÇDDÖ’nün ise 2 alt faktörde toplandığını göstermiştir. EDDÖ ve ÇDDÖ’yü oluşturan alt ölçeklerin
güvenirliklerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak, EDDÖ ve ÇDDÖ’nün Türkiye’de ebeveyn-çocuk
etkileşimlerini hem ebeveynlerin hem de çocukların davranışları bakımından değerlendirmede kullanılabilecek
geçerli ve güvenilir ölçekler olduğu görülmüştür.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The purpose of this study is to explore the validity and reliability of the Turkish versions of the Maternal
Behavior Rating Scale (MBRS) and the Child Behavior Rating Scale (CBRS). A hundred and twenty three
mother-child dyads, ninety-three male and thirty female children with a mean age of 49 months (ranging from 16
to 72 months, SD: 11.9) and their mothers with a mean age of 32 years (ranging from 21 to 65 years, SD: 6.3)
were the participants of the study. Seventy-three children had diagnoses of expressive language delay while 50
were diagnosed with developmentally delayed (14 children with mild intellectual disability and 36 children with
autistic disorder). Demographic information regarding mothers and children was gathered via the information
form developed by the researchers. Mother-child interactions were video-taped for an average of 15 minutes in
a free-play context. Validity of Turkish versions of MBRS and CBRS were examined by exploring construct
validity (Exploratory Factor Analysis) and item analysis while reliability of both scales was explored by
checking Cronbach Alpha. Results revealed that Turkish version of MBRS included 12 items under three factors
whereas 7-item Turkish version of CBRS had two sub-factors. High reliability results were also reported for all
subscales of both scales. Overall results indicated that Turkish versions of MBRS and CBRS are valid and
reliable scales can be used to evaluate pivotal behaviors of children with special needs and interactional
behaviors of their parents.
|