|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2015/1
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
GÜFTÎ’NİN TEŞRÎFÂTÜ’Ş-ŞU‘ARÂSI’NDA MİZAHÎ UNSURLAR
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
HUMOROUS ELEMENTS IN GUFTI’S TEŞRÎFATÜ’Ş-ŞU’ARÂ
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
29.11.2015
|
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
|
Makale Özeti:
|
Edirneli Güftî tarafından yazılan Teşrîfâtü’ş-Şu‘arâ, Türk edebiyatının bilinen tek manzum tezkiresidir. Güftî,
eserinde şairlerin yalnızca edebî kişilikleri, şiir özellikleri üzerinde değil, burnun büyüklüğü, boyun kısalığı,
sesin çirkinliği, cömertlik, itikat, mezhep, meslek gibi her türlü özel hâlleri üzerinde de durmuş ve bu özel
hâlleri yer yer zeki, şakacı ve nükteli bir üslupla ifade etmiştir. Bu şaka ve nükte çoğu zaman -Osmanlı
sahasında oluşan Türk edebiyatında temel ilke olarak insan onurunu aşağılayıcı mizah şeklinin reddedilmesi;
mizahın zarif, hoş, ölçülü ve yerinde olanının makbul sayılması ilkesine aykırı bir şekilde- mizah sınırlarını
aşarak alay ve hiciv durumuna dönüşmüştür. Güftî, çoğu zaman ağır ve nahoş isnatlarda bulunduktan sonra,
amacının şaka olduğunu söylemiş; hatta aynı çirkin ve kaba isnatları kendisi için de kullanmıştır.
Bu çalışmayla Edirneli Güftî’nin Teşrîfâtü’ş-Şu‘arâ adlı tezkiresinde yer alan ve mizah sınırlarını aşmayan
unsurlar tespit edilip değerlendirilmeye çalışılacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Teşrîfâtü’ş-Şu’arâ, written by Güftî from Edirne is the only tezkire in verse known in Turkish Literature. Güftî,
not only poets’ literary personality, poetry features but also emphasized for any special cases like the size of
nose, shortness of height, ugliness of voice, generosity, belief, sect, profession and expressed these special
cases partly intelligent, humoristic and witty style. This humor and wit mostly – Formed in Ottoman area in
the Turkish Literature, as guiding principle refusal of humor style humiliating human dignity; in a contrary
way to the principle of acception of elegant, lovely, restrained and appropriate humor - turned into mockery
and irony situation exceeding the limits of humor. Güftî, said that his purpose was a joke after attributing
mostly severe and unpleasant imputations; moreover used the same nasty and rude imputations for himself.
With this study, elements not exceeding the limits of humor in Güftî from Edirne’s tezkire called Teşrîfâtü’ş-
Şu’arâ will be attempted to be evaluated with determining them.
|