Makale Özeti:
|
Bu araştırmada 5. Ordu’nun kuruluşuna kadar Çanakkale Boğazı’nda,
civar sahillerde ve karada yürütülmüş olan sahil savunma ve kara topçuluk
faaliyetlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için
post-pozitivist paradigma altında nitel araştırma yöntemlerinden doküman
analizi tekniği kullanılmıştır. Mevcut dokümanlar askeri arşivlerden, askeri
eserlerden ve askeri anılardan taranarak elde edilmiştir.
Yapılan araştırma sonucunda Osmanlı Devletinin güneyden gelecek
tehlikelere karşı, Çanakkale Boğazı’nın en dar bölgesinde kaleler yapmış
olması, sahil savunma topları yerleştirerek İstanbul’u emniyet altında
tutma çabası, bölgede muharebe öncesi ciddi bir savunma hazırlığının var
olduğunu göstermektedir. Avrupa’da patlak veren savaşa paralel olarak,
derhal özel, bölgesel ve genel seferberlik ilanı ile başlayan ve kadro dışı
bırakılmış topların kadroya alınması ile devam eden bir süreç başlamıştır.
Savunma amaçlı yönerge hazırlanmış, Alman teknik personeli tarafından
topçuluk eğitimi verilerek hazırlıklar devam ettirilmiştir. Savunma
gündemli süreç çok hızlı işlediğinden dolayı, ne yapılacaksa onunla ilgili
süratle karar alınmaya ve hemen yapılmaya çalışılmıştır.
Sahil savunma ve kara topçuluk faaliyetlerinde de, ‘Birleşik Filo’nun
ve iç ve dış aktörlerin Çanakkale Boğazı’na karşı ortaya koydukları anlık
baskılara karşı ani ve acil önlemler alınma yoluna gidilmiştir. Mayın
hatlarını korumak için bataryalar kurmaya, ‘merkez topçu tahkimâtı’nı
güçlendirilmeye, tahrip müfrezelerine karşı önlemler alınmaya,
gemilerden, bölgenin güneyinden, kuzeyinden toplar getirerek uygun
yerlere yerleştirmeye çalışılmıştır.
Tüm bu emeklerin sonucu ise mükemmeldir: 18 Mart 1915 günü
üç asır boyunca kimsenin önünde duramadığı emperyalist devlerin, bu
vatanın kahraman evladı karşısında düştüğü acınacak halleridir
|